Ludwik Zamenhof
Urodził się 15 grudnia 1859 roku w Białymstoku – miejscowość wielonarodowościowa – zamieszkała m.in. przez Polaków, Żydów, Białorusinów, Niemców, Rosjan. Sądzi się, iż obserwacja życia ludzi mających trudności z porozumiewaniem się zrodziła pomysł stworzenia języka uniwersalnego. Ukończył Szkołę Realną w rodzinnym mieście, a później Gimnazjum w Warszawie /znał już wtedy osiem języków /. Za namową ojca ukończył studia medyczne w Moskwie i w Wiedniu ze specjalizacją lekarza okulisty. W czasie studiów stworzył w oparciu o znajomość 11 języków podręcznik do nauki języka esperanto – pt.” Internacja Lingvo”/Język międzynarodowy/ wydany pod pseudonimem „DR ESPERANTO”. Swoje życie i oszczędności rodziny podporządkował całkowicie rozwojowi języka esperanto, udoskonalał go, wydawał liczne tłumaczenia m.in. jest autorem katechizmu dla dzieci. Redagował pismo „La Esperantisto”. Na I Międzynarodowym Kongresie Esperanto w 1905 r. odśpiewany został po raz pierwszy ułożony przez Zamenhofa hymn pt. „La Espero”. Genialności autora należy przypisać fakt, iż udało mu się stworzyć język w oparciu o struktury istniejących już języków, o elementy ich gramatyki, słownictwa, a co za tym idzie – umożliwił samodzielny jego rozwój. Zmarł 14 kwietnia 1917 roku w Warszawie, gdzie spoczywa.
Możliwość porozumienia się ludzi bez względu na narodowość i kolor skóry to największa siła esperanta
„Amikeco, pac’, konkordo estas nia cel agordo
inspiras nin pli feliće, surtere vivi, pli riće”.
„Przyjaźń, pokój, zgoda są naszym celem,
natchnieniem do szczęśliwego i dostatniejszego życia na Ziemi”.
To fragment hymnu szkolnego, którego słowa ułożył ks. L Solakiewicz, a muzykę skomponował absolwent szkoły Tadeusz Prystacki.
Czy idee esperanta są nadal ważne dla mieszkańców Zagórnika?
Esperanto, jego idee realizowane w szkolnych programach były elementem wyróżniającym naszą wieś spośród innych w kraju.
Podobnie jak Zamenhof, także i ksiądz Leszek Solakiewicz, nie dążył do gromadzenia dóbr materialnych, lecz utrwalał w naszej świadomości znaczenie wartości ogólnoludzkich. Z 32 lat kapłaństwa, połowę poświęcił Zagórnikowi. Z jego inicjatywy powstały: kościół, cmentarz, nadano imię szkole podstawowej.
Tak jak kiedyś esperanto pozwalało nam zwiedzać, zdobywać przyjaciół – tak obecnie język angielski pozwoli znaleźć się we współczesnej Europie. Umiejętność komunikowania się jest podstawą edukacji europejskiej. Najwznioślejsze idee i uczucia są martwe, gdy nie można ich przekazać. Narzędziem musi być więc dobra znajomość języka.
Każdy z nas buduje podstawy nowej, zjednoczonej Europy najpierw u siebie w domu, w szkole w naszej wiejskiej społeczności – bo tam rodzą się fundamenty wszelkich wartości
Hymn szkoły
Hymn szkolny odśpiewany został po raz pierwszy w dniu nadania szkole imienia. Wzruszył zebranych zwłaszcza jego refren ( treść hymnu pod tekstem). Z Białegostoku i Krościenka przybyły delegacje szkół noszących imię Ludwika Zamenhofa. Uroczystość uświetnił swoją obecnością redaktor Roman Dobrzyński – autor filmów i reportaży z całego świata o tematyce esperanckiej, wiceprzewodniczący Światowego Związku Esperantystów. Jego dziełem jest film z tej uroczystości. Ukazało się wydanie specjalne „Gazety szkolnej”, zaś dla gości nie znających języka polskiego wersja w języku esperanto pt.”Novajoj el Zagórnik”. Echa z uroczystości znalazły oddźwięk w wielu pismach na świecie np. w wydawanym we Włoszech „Heroldo de Esperanto”. Z całego świata nadeszły listy od przyjaciół z życzeniami pomyślności dla wsi i szkoły. Lektorem języka w szkole była pani Maria Matejko.
Strona tytułowa hymnu szkoły
Nia Lerneja Himno !
vortoj: ks.kan. Leszek Solakiewicz
muziko : Tadeusz Prystacki W języku polskim
szkolny hymn brzmi…
1.Subbeskida,pitoreska
eta nia loko estas.
Ni Zagórnik , ni Pollando,
la Patruj’ de l’ Esperanto.
Vin el sudo, oriento,
kaj el nordo okcidento .
Ni invitas al Polujo,
per la pano kaj salujo.
Ref. Geknaboj , staru al uno rondo,
por ke floresku pli bona mondo.
2. Amikeco , pac’ ,konkordo
estu nia cel’ agordo,
inspiras nin pli felice
vivi surtere pli rice.
Multaj estas landoj , maro ,
multaj inter homoj baroj,
sed ni kredas, ke estonte
mond’ parolos esperante.
Ref. Geknaboj, staru …
1.Podbeskidzka, malownicza
jest nasza miejscowość.
Jesteśmy z Zagórnika, z Polski,
ojczyzny esperanta.
Was z południa , ze wschodu,
i z północy , i z zachodu.
Zapraszamy do Polski,
witając chlebem i solą.
Ref.: Chłopcy, dziewczęta
stańcie do jednego kręgu,
aby świat na wzór kwiatu
rozkwitał lepszy.
2.Przyjaźń, pokój, zgoda
są naszym celem,
natchnieniem do szczęśliwszego
i dostatniejszego życia na Ziemi.
Wiele jest lądów i mórz,
wiele między ludźmi przeszkód,
lecz my wierzymy, że w przyszłości
świat będzie mówił po esperancku.
Sztandar szkoły
Komitet rodzicelski był fundatorem sztandaru wykonanego wg projektu nauczycieli przez Spółdzielnię Rękodzieła Artystycznego w Krakowie. Sztandar z napisem „Elementa Lernejo je la nomo de Ludoviko Zamenhof” otwiera wszystkie szkolne uroczystości.
Tablicę pamiątkową umieszczoną w holu szkoły zaprojektował absolwent Szkoły Podstawowej
w Zagórniku, obecnie prof. ASP w Warszawie – Janusz Smaza
